EXSON là nơi thực hiện nội soi cột sống theo kĩ thuật của Yeung (YES) tại Việt nam từ tháng 10 năm 2007. Trước đó, tại Việt nam có Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình đã làm nội soi theo kĩ thuật Destandau với vết mổ trên 2cm.

Nội soi theo kĩ thuật Yeung (còn gọi là nội soi YES) là kĩ thuật sử dụng một đường vào với ống nội soi có nhiều kênh, đường rạch da chỉ khoảng 6 – 7mm. Thực ra thì có rất nhiều hãng sản xuất các bộ dụng cụ khác nhau, từ đó cho rằng có nhiều phương pháp mang nhiều tên khác nhau nhưng nhìn chung chúng đều áp dụng nguyên lí cơ bản của Yeung. Như vậy, nội soi YES thực sự là một phương pháp nội soi, ưu việt hơn nhiều so với mổ hở, trong khi một số phương pháp nội soi khác dùng để mổ thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng thực chất mang tiếng là nội soi nhưng mức độ xâm lấn đôi khi còn lớn hơn mổ hở.

Từ tháng 10 năm 2007 đến nay, EXSON đã mổ cho khoảng 500 trường hợp bằng nội soi YES. Tại khu vực Đông Nam Á, Singapore đã triển khai mổ nội soi YES từ nhiều năm trước nhưng không thực hiện được. Một số bệnh nhân Việt nam qua Singapore mổ thoát vị đĩa đệm, được giải thích là sẽ mổ nội soi, tuy nhiên, sau đó là một vết mổ dài. Năm 2009, tôi đã trực tiếp nói chuyện với vị bác sĩ đã mổ “nội soi” cho một số bệnh nhân Việt nam và được bác sĩ này cho biết từ 4 năm nay, họ đã mua dụng cụ nội soi YES và tiến hành mổ cho trên 10 bệnh nhân nhưng chưa có một bệnh nhân nào được mổ nội soi thành công, các cuộc mổ đều được bắt đầu bằng nội soi nhưng đến giữa chừng thì phải chuyển sang mổ hở. Việc chuyển từ nội soi sang mổ hở khi có khó khăn đã được giải thích cho bệnh nhân từ trước mổ nhưng một số bệnh nhân không hỏi lại sau mổ nên không biết là mình được mổ hở chứ không phải nội soi (!?). Tại Thái lan, nội soi YES đã được triển khai và thực hiện thường qui từ khoảng giữa năm 2008 với sự giúp sức của các bác sĩ của bệnh viện St. Anna, Cộng hòa Liên bang Đức. Đến tháng 9 năm 2008, bệnh viện Việt Đức bắt đầu áp dụng mổ nội soi cho thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng (cũng cùng một nguyên lí của nội soi YES). Tháng 12 năm 2007, GS. Yeung, cha đẻ của phương pháp nội soi YES (lúc đó là Phó Chủ tịch Hội phẫu thuật Cột sống ít xâm lấn thế giới, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Chăm sóc và phẫu thuật Cột sống ít xâm lấn Hoa kì) và GS. Sang Ho Lee (lúc đó là Chủ tịch Hội phẫu thuật Cột sống ít xâm lấn thế giới, Chủ tịch Hội phẫu thuật Cột sống ít xâm lấn Châu Á) đã đến thăm Trung tâm EXSON, trực tiếp xem xét toàn bộ hệ thống dụng cụ, qui trình thực hiện nội soi YES tại EXSON và theo các vị này, EXSON là đơn vị đầu tiên ở khu vực Đông Nam Á thực hiện kĩ thuật nội soi loại này (công bố của GS. Yeung tại Hội nghị Chấn thương Chỉnh hình Đông Nam Á, tổ chức tại khách sạn Magestic tháng 12 năm 2007).

Tuy nhiên, BS Xuân Sơn, người thực hiện các cuộc mổ nội soi YES nói trên tại EXSON cùng với các bác sĩ đã được huấn luyện đào tạo bài bản tại Hoa kì, Đức, Hàn Quốc, Thái lan và ngay tại EXSON, có những nghiên cứu chuyên sâu về lĩnh vực này thì lại ít được biết đến. BS Xuân Sơn không có chức có quyền gì, vũ khi duy nhất là cái danh bác sĩ của bệnh viện Chợ rẫy cũng đã tự “giải giáp”. Là một bác sĩ không có chức, không có quyền trong một hệ thống coi trọng chức quyền, lại hành nghề ở các bệnh viện tư, nơi mà không biết do thực tình hay cố ý mà nhiều người có chức có quyền vẫn chỉ cho rằng đó là nơi kiếm tiền, không đáng tin cậy về mặt khoa học.

Vào mạng, không thấy EXSON ở đâu, trong khi đó thì không biết bao nhiêu là bệnh viện tuyên bó có mổ nội soi cột sống. Đấy cũng là lẽ thường tình, ông bà ta đã có câu về cái thùng kêu to.

Nhưng trớ trêu nhất là những đơn vị to tiếng nói mình là giỏi, là hay… lại có những hành vi, không biết gọi là gì cho chính xác, sao chép tài liệu của EXSON và cho đó là của mình. Khoảng cuối năm 2009, đầu năm 2010, khi tình cờ xem một chương trình quảng cáo trên TV Việt nam cho Parkway, tập đoàn bệnh viện của Singapore, tôi thấy trong một đoạn quảng cáo về bệnh lí thoái hóa cột sống và thoát vị đĩa đệm là tài liệu của mình viết. Người đọc diễn cảm quá tốt, đến nỗi mà tôi nhận thấy ngay cả một dầu phẩy cũng không được sửa. Lời nói gió bay, chỉ ngậm ngùi rằng họ lấy ngay cái của mình để cạnh tranh với mình. Người bệnh nghe thấy nói hay quá, Singapore có khác, rủ nhau sang đó chữa bệnh, không biết rằng đó là sản phẩm trí tuệ của người Việt. Chỉ buồn cho những bệnh nhân cả tin, mất một số tiền lớn hơn rất nhiều để nhận được một quá trình điều trị có chất lượng chuyên môn thấp hơn so với cái mà mình có tại quê nhà. Tuy nhiên, không thể trách sự cả tin của những người bệnh Việt nam được. Dù EXSON có giỏi mấy đi nữa thì cũng làm gì có một bệnh viện hoành tráng, sang trọng. Đấy là cái trớ trêu nữa, khi họ có tiền, họ có thể xây lên những tòa nhà to, mặc dù với sản phẩm trí tuệ không phải của mình, họ vẫn thuyết phục rằng họ là nhất, trong khi cái quan trọng nhất không phải cái nhà, mà là cái chuyên môn, cái trí tuệ.

Ngoài Parkway, có một website với thành phần quản trị có những cái tên to đùng, nắm giữ những chức vụ cao trong ngành y, mang những danh hiệu cực kì cao quí của ngành y, chức quyền đầy mình. Trang web này có rất nhiều mục, nhưng theo cách bố trí thì bệnh về cột sống là mục chủ lực của trang web. Thế mà hầu hết những gì viết trong phần này lại là của BS Xuân Sơn. Không một lời chú dẫn, không một lần xin phép, cứ việc bê nguyên xi, không sai một dấu chấm, không sửa một dấu phẩy. Đó là tài liệu do BS Xuân Sơn viết cho bệnh nhân từ năm 2003, đã có một đôi lần sửa chữa và hiện đang là tài liệu lưu hành nội bộ, phát cho bệnh nhân đến với EXSON. Điều trớ trêu là thành phần quản trị của trang web trên là những người nắm giữ các chức vụ quan trọng tại một trong các bệnh viện nổi tiếng nhất Việt nam, từng tuyên bố mình là người đầu tiên mổ nội soi cột sống tại Việt nam, thậm chí là tại châu Á… Họ cũng đã từng tư vấn cho một số bệnh nhân là các quan chức chính phủ rằng EXSON là một đơn vị tư nhân, chỉ quảng cáo chứ thực chất không có gì, hoạt động chỉ nhằm thu lợi nhuận…

Đấy là những điều trớ trêu mà EXSON luôn phải đối mặt. Chức, quyền, và tiền, những cái đó có thể mang lại nhiều thứ, kể cả việc tự cho phép mình sử dụng sản phẩm trí tuệ của người khác mà không thèm xin phép, không thèm chú dẫn. Đương nhiên, một đơn vị tư nhân nhỏ như EXSON, thấp cổ bé miệng, làm sao mà có thể dám đứng ra chống lại những cơ quan Nhà nước, những tập đoàn kinh tế to lớn. Và đành phải ngậm ngùi mà rằng “trăm năm trong kiếp người ta…”

Theo : TD